​​​“Fifty shades of grey” 

 

Heb jij altijd een duidelijke mening over maatschappelijke vraagstukken: abortus,  coronamaatregelen, push-backs aan de Europese grenzen, toeslagenaffaire, oorlog in Oekraïne, Gaza? Is deze mening vaak zwart-wit of 50 tinten grijs? We filosoferen over het recht aan de hand van diverse uitgangspunten en maatschappelijke vraagstukken.  

 

Filosoferen over het recht 

 

• Natuurrecht/rechtspositivisme: Bed, bad en brood. Hebben uitgeprocedeerde asielzoekers recht op een ‘humanitaire’ ondergrens van opvang? Is die ondergrens gebaseerd op recht of op rechtvaardigheid? Wat is het verschil? 
   
• Ethiek (plichten/gevolgen/deugden): Martelverbod. Mag je je handelen alleen toetsen aan de gevolgen of zijn niet alle middelen moreel geoorloofd? Mag je bijvoorbeeld een terrorisme-verdachte martelen om een aanslag te voorkomen?  

 

• Individuele vrijheden/staatsveiligheid: Sleepnet-wet. mag de overheid de vrijheid/privacy van minderheden inperken in het belang van de veiligheid van de meerderheid? 

 

• Cultuurrelativisme/universalisme: Hoofddoekjes bij de politie. Mogen wij ‘andere culturen’ beoordelen met ‘onze’ normen? Mogen we een besnijdenisboot voor de Nederlandse kust problematischer vinden dan een Westerse abortusboot in Somalië? 

 

• Vrije wil/determinisme: Ontoerekeningsvatbaar/TBS. Als we geen volledige vrije wil hebben, kunnen we dan verantwoordelijkheid nemen voor onze daden? Waar ligt de grens tussen straffen en behandelen?  

 

• Rechtsvinding: Discretionaire ruimte. Moet de rechter zich strikt houden aan de wet, of is er beoordelingsruimte en plaats voor eigen invulling?  

 

• Boeken (onder voorbehoud): Oresteia; Antigone; Heerlijke nieuwe wereld; Corpus Delicti; Een wereld valt uiteen; De vreemdeling. 
  Films (onder voorbehoud): openingsfilm; The Merchant of Venice;  
• Unthinkable; 1984; Le fils de l’autre; Minority report; 12 Angry men. 

• De student heeft goed inzicht in deze belangrijke thema's van de rechtsfilosofie.  
• De student kan de theorie in concrete casussen toepassen.  
• De student kan kritische/filosofische analyses maken van maatschappelijke vraagstukken zoals euthanasie, boerkaverbod, bodyscanners, abortusboot, toeslagenaffaire, etc. 
• De student geeft geen concrete en definitieve antwoorden, maar kan de juiste vragen formuleren en een bijdrage leveren aan het maatschappelijke debat. 

Derde- en vierdejaarsstudenten van alle opleidingen (bij voorkeur met stage afgerond).   

 

Toelatingseisen: minimaal propedeuse, minimaal 30 EC uit de hoofdfase en verder staat de toelating tot de minor ter beoordeling van de examencommissie van de opleiding. 

Reader. 

 

Daarnaast alle boeken onder punt 2, maar deze hoeven niet aangeschaft te worden en het zijn ook geen specifieke drukken. De student mag zelf bepalen welke versie er wordt gelezen. Wel is er een lijst met aanbevelingen, want bij deze versie corresponderen de bladzijden van het portfolio met het boek. 

 

Aischylos, Oresteia;  

Sofokles, Antigone;  

Aldous Huxley, Heerlijke nieuwe wereld;  

Juli Zeh, Corpus Delicti;  

Chinua Achebe, Een wereld valt uiteen; 

Albert Camus, De vreemdeling.  

7 uur per week 

• theorietentamen, 50%; 
• portfolio (boek/film), V/O; 
• essay, 50%.