In de minor SRE staat duurzaam beheer van de grote rivieren centraal. We bieden een verdieping van zowel technisch-waterbouwkundige (ontwerp)vaardigheden als project- en procesmanagement, alles binnen de actuele bestuurlijke kaders en volgens de vigerende normen. De minor is opgedeeld in twee delen van elk in totaal 15EC: vier Casussen ondersteund door inhoudelijke lessen en het Project SRE waarbij je aan een echte opdrachtgever uit het werkveld advies uitbrengt over een actueel probleem.

De minor wordt gezamenlijk aangeboden door de opleidingen Land en Water Management van Hogeschool Van Hall Larenstein en Civiele Techniek van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

Project SRE

Het Project SRE wordt door het lectoraat Sustainable River Management ingebracht. Zie de website van het lectoraat (https://www.han.nl/onderzoek/lectoraten/lectoraat-sustainable-river-management/#) voor voorbeelden van actuele en recente projecten. De minorprojecten sluiten aan op het onderwijs dat in de casussen wordt aangeboden.

Op basis van de uitvraag van de opdrachtgever stel je als projectgroep een Plan van Aanpak op. Vervolgens voer je het aangenomen werk uit. Altijd zit er een onderzoekende component aan en breng je op basis van je resultaten advies uit aan de opdrachtgever. Je bent zelf projectleider en neemt naar de opdrachtgever de rol aan van adviseur; docenten van de minor begeleiden je daarbij.

Casussen

We vertrekken vanuit het Rivierontwerp (5EC). Je leert de Smart Rivers methode toepassen om tot een duurzame herinrichting van een stuk van het rivierengebied te komen, waarbij kwaliteit van de oplossing centraal staat. De zo ontworpen ingreep ga je bovendien dimensioneren: wordt aan de vereiste verlaging van het maatgevend hoogwater voldaan? Hieraan ondersteunend zijn lessen vloeistofmechanica, werkcolleges SOBEK en workshops met experts uit het werkveld. Toetsing van dit onderdeel is in de vorm van een opdracht.

Een belangrijke randvoorwaarde voor inrichting en beheer van het rivierengebied is het duurzaam behoud en verbeteren van de waterveiligheid. Normen daarvoor zijn verankerd in wettelijke kaders. Het onderdeel Waterveiligheid Systeem (3EC) gaat in op de levenscyclus van waterkeringen, en hoe normering, beoordeling en ontwerpmethodiek daarmee samenhangen. Je leert hoe de veiligheidsnormering werkt en hoe met faalkansberekeningen wordt beoordeeld of een dijk aan deze norm voldoet, aan de hand van eenvoudige toepassingen. Het onderdeel wordt met een schriftelijke toets afgesloten.

Veel van de waterkeringen in het rivierengebied zijn afgekeurd op de geotechnische faalmechanismen STBI (stabiliteit binnenwaarts) en piping. Bij het onderdeel Beoordeling Waterkering (3EC) leer je hoe je volgens het WBI een beoordeling op deze faalmechanismen uitvoert op een actueel door het HWBP geprogrammeerd traject. In ondersteunende lessen wordt op ongedraineerd bezwijkgedrag van de ondergrond ingegaan en er zijn werkcolleges D-Stability. De beoordeling werk je uit in de vorm van een geotechnisch adviesrapport.

Wat is tenslotte de meest duurzame manier om een dijkversterking of nieuwe waterkering aan te leggen? Bij het onderdeel Ontwerp Waterkering (4EC) ligt de nadruk op het faalmechanisme erosie. We gaan in op de hydraulische randvoorwaarden (belasting door korte golven) en sterkte van de bekleding (steen, klei). Ook wordt aandacht besteed aan life cycle costs (LCC).

Meerwaarde:

Studenten leren de complexe vraagstukken rond rivieren goed te overzien en, in samenwerking met verschillende partijen, innovatieve oplossingen te bedenken en uit te werken. Dit is van belang omdat het werkveld in toenemende mate vraagt om pas afgestudeerden met voldoende technisch-inhoudelijke kennis en vaardigheden. Zij worden ingezet bij aanpassingen van onze riviersystemen die nodig zijn vanwege klimaatveranderingen en veranderende maatschappelijke belangen en eisen, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid en veiligheid.

De minor beoogt studenten een goede technisch-inhoudelijke aanvulling te bieden op hun major met specifieke aandacht voor veiligheid, inrichting en onderhoud van rivieren en riviergebieden in een internationale context. Een ander doel is opzet van een duurzame samenwerking met waterbeherende instanties die actuele onderzoeksvragen neerleggen bij studenten. Dit geeft studenten de kans om in de voorhoede van het vakgebied onderzoek te doen en zo bij te dragen aan de ontwikkeling en innovatie ervan.

Na succesvol afronden van deze minor kan de student:

• een eenvoudige faalkansberekening maken voor een faalmechanisme, een waterkering, een waterkeringssysteem
• een rivierverruimende ingreep ontwerpen; fysiek
• een rivierverruimende ingreep ontwerpen; procesmatig 
• Uitgangspunten voor de dimensionering van een rivierverruimende maatregel bepalen
• Effecten van een rivierverruimende maatregel op de waterstand modelleren met in de beroepspraktijk gangbare software
• parameters bepalen voor ongedraineerde schuifsterktemodellering
• geotechnische faalmechanismen modelleren met in de beroepspraktijk gangbare software
• een waterkering beoordelen volgens de vigerende norm
• de belasting door korte golven op een waterkering of oever bepalen
• een programma van eisen opstellen tbv een duurzaam ontwerp en uitvoering van een waterkering
• specifieke onderdelen van waterkeringen en dammen dimensioneren

Voor studenten van de opleidingen Civiele Techniek en Watermanagement: propedeuse behaald en minimaal 45 credits in jaar 2.

Voor andere hbo-opleidingen: propedeuse behaald en minimaal 45 credits in jaar 2, plus een intakegesprek met de coördinator.

Documenten aanleveren voor ingangseisen:

Propedeuse certificaat en cijferlijst jaar 2 met bijgevoegd een overzicht gevolgde modules met inhoudelijke beschrijving van de modules, per mail aanleveren aan de coördinator

Jorissen, Nieuwjaar en Kooij (red.), Waterkeren – Waterkeringen in Nederland, 2021. Studie Bijdehand, 256pp. ISBN: 9789492141132

Projectplan SRE   (3EC, groep, opdracht)

Project SRE          (12EC, individueel, portfolio assessment)

Waterveiligheid Systeem  (3EC, individueel, schriftelijke kennistoets)               

Rivierontwerp     (5EC,  individueel, opdracht)                                                      

Beoordeling Waterkering (3EC,  groep, opdracht)

Ontwerp Waterkering (4EC, individueel, schriftelijke kennistoets)

Verplichte contacturen:

aanwezigheid practica in laboratorium voor vloeistofmechanica, circa 6 uur

excursies 2 x een dag

Inhoudelijke vragen over de minor kunnen gesteld worden aan: Karen Leever: karen.leever@hvhl.nl