Het werken met mensen met een psychiatrische en/of verslavings-problematiek is vaak complex en uitdagend. Waar let je op als je werkt met iemand met comorbiditeit? En hoe leer je diagnoseoverstijgend kijken? Hoe houd je professionele afstand en bouw je toch een goede relatie op volgens de presentiebenadering? Hoe werk je aan herstel en sociale redzaamheid met mensen die nauwelijks een netwerk hebben om op terug te vallen?

Daar is geen eenvoudig antwoord op. Of je nu mensen begeleidt die middelen gebruiken, een verstandelijke beperking hebben of op een andere manier ernstig vastlopen door psychiatrische problemen – als ggz-professional ben jij degene die samen met de persoon en diens netwerk werkt aan stabilisatie en herstel. Dat leer je door de theorie te begrijpen, toe te passen in de praktijk, professionele vaardigheden te ontwikkelen, mee te kijken met ervaren collega’s en goed af te stemmen met de mensen die je begeleidt.

Precies daarop is de minor Psychiatrie, Verslaving en Samenleving ingericht. Tijdens deze minor ontwikkel je je tot specialist in het werken met mensen met psychiatrische en/of verslavings-problematiek en maak je je de kwalificaties van de ggz-agoog eigen. Je leert kennis en vaardigheden direct toepassen in de praktijk — daar waar het écht gebeurt.

Waarom deze minor? De ggz is in beweging. Ambulante en outreachende vormen van hulpverlening nemen toe, de sociale omgeving van cliënten wordt meer betrokken en van professionals wordt verwacht dat zij herstelgericht werken. Dat vraagt om meer dan specialistische kennis: het vraagt om vaardigheden die aansluiten bij het dagelijks leven en het persoonlijke verhaal van de cliënt.

De minor is verbonden aan het lectoraat GGZ en Samenleving en vormt een verplicht onderdeel voor studenten Social Work (voltijd en deeltijd, Windesheim) die de afstudeerrichting ggz-agoog volgen. Windesheim is geaccrediteerd als opleider door het COOAB en mag daardoor het uitstroomprofiel én de nascholing ggz-agoog aanbieden.

• De professional past de principes van outreachend werken toe en legt op passende wijze contact met mensen met een psychische aandoening die ernstig vastlopen in het maatschappelijk leven en ondersteunt op hen op methodische wijze om hun mogelijkheden te onderzoeken en te benutten. Daarbij heeft de professional zowel aandacht voor het herstel van de cliënt als dat van de naast betrokkenen. In afstemming met alle betrokkenen worden stappen gezet om het persoonlijk plan uit te voeren
• De professional motiveert en stimuleert de cliënt tot gedragsverandering en uitbreiding van het gedragsrepertoire, creëert hiervoor leersituaties en maakt hierbij gebruik van passende methodieken. Als het gaat om de context en inzet van dwang en drang maatregelen werkt de professional nauwgezet samen met het systeem en wordt waar nodig procesregie gevoerd. De professional creëert binnen de groep/ of systeem een veilig herstelondersteund klimaat.

De bovengenoemde leerdoelen zijn gebaseerd op de leeruitkomsten van de ggz-agoog en komen tot uiting in verschillende modules: basiskennis van psychopathologie en verslaving, outreachend werken, herstelondersteunend werken en rehabilitatie, systeemgericht werken, ondersteunen bij gedragsverandering, werken in een gedwongen kader (dwang & drang) en herstelondersteunend klimaat en groepsgerichte interventies.

• Je volgt een voltijd-, deeltijd- of duale opleiding binnen het sociaal- of gezondheidsdomein, zoals Social Work, Verpleegkunde, Toegepaste Psychologie, Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie, Gerontologie, Godsdienst-Pastoraal Werk, Sociaal Pedagogische Hulpverlening, Maatschappelijk Werk en Dienstverlening of Culturele en Maatschappelijke Vorming. 

• Je hebt basiskennis van psychiatrie, verslaving en herstelondersteunende zorg en je wilt je verdiepen in het werken met (jong)volwassenen met psychiatrische en/of verslavingsproblematiek of de afstudeerrichting ggz-agoog volgen.

• Omdat theorie en conceptueel denken in complexe zorg- en sociale vraagstukken geïntegreerd zijn, is afronding van niveau 5 gewenst.

• Voltijdstudenten: we verwachten we dat je je jaarstage hebt afgerond. 

• Alle studenten: je hebt een relevante leerwerkplek waar je kunt werken aan de leeruitkomsten van de minor. Hier begeleid en ondersteun je mensen met psychiatrische en/of verslavingsproblematiek bij herstel. Mogelijke contexten zijn de ggz, verslavingszorg, forensische zorg, maatschappelijke opvang of de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking en psychische aandoeningen. Je werkt daar bij voorkeur min. 16 uur per week (stage of betaalde baan). Voor je toelating vul je een werkplekscan in, die door de minorcoördinator wordt beoordeeld.

Heb je twijfels over de ingangseisen of heb je andere inhoudelijke vragen? Neem dan contact op met minorcoördinator Martijn Gunnewijk.

De minor bestaat uit een introductiebijeenkomst en 12 lesdagen. De lessen vinden in studiejaar 2025-2026 plaats op woensdag. In studiejaar 2026-2027 is maandag de lesdag.

• Voltijdstudenten: volgen de minor volledig fysiek.

• Deeltijd en duale studenten: kiezen tussen volledig fysiek óf volledig online onderwijs.

• Belangrijk: de introductiebijeenkomst is altijd fysiek!

De minor bestaat uit twee delen: 

• PVS 1: EVE Outreachend- en systeemgericht werken en begeleiden bij herstel en rehabilitatie. 

• PVS 2: EVE Ondersteunen bij gedragsverandering en creëren van een herstelondersteunend klimaat. 

Om de bovengenoemde leeruitkomsten aan te tonen heb je twee mogelijkheden van toetsen. De eerste mogelijkheid is dat je kiest voor een portfolioverslag en criteriumgericht interview. De tweede mogelijkheid is dat je kiest voor een eigen beroepsproduct, waarbij je middels een uitgebreider portfolioverslag of op andere wijze de leeruitkomsten aantoont.

Houd er rekening mee dat als je deze minor in het tweede semester volgt en een eventuele herkansing pas in het volgende studiejaar plaatsvindt, je je hiervoor opnieuw moet inschrijven via Studielink.    

Heb je vragen over (de status van) je inschrijving, het rooster of andere startinformatie? Neem dan contact op met het Bedrijfsbureau Leven Lang Leren.