Energie in een duurzame samenleving

Technologie alleen lost het energievraagstuk niet op; wat kan ik doen?

Als we CO2-neutraal zijn, dan zijn we toch niet meteen duurzaam?

Hoe kan het dat energie-efficiëntie vaak leidt tot meer energiegebruik?

Energie moet betaalbaar, betrouwbaar en duurzaam zijn. Vaak gaat het bij energietransitie over de technische kant (wat gaan we doen?) en economische kant (wie gaat dat betalen?). In deze minor is er ook aandacht voor medewerking in de samenleving (wie doet er mee?) en het effect op de planeet (wat zegt de natuur?) en de vraag hoe de energietransitie daar op aan kan sluiten. Dat is complex en vol met onzekerheden. Tijd om daarmee te leren omgaan!

Hiervoor beginnen we bij ons eigen energiegebruik en zoomen uit totdat we kijken naar de hele planeet. Durf jij persoonlijk leiderschap te ontwikkelen en zo ver mogelijk in én uit te zoomen? Kom dan samen met medestudenten van zeer diverse opleidingen aan energieproblemen werken vanuit een integraal perspectief.

Projecten:
Je werkt met je projectgroep een aantal dagen per week aan een praktijkproject, hieronder een mogelijk project:

De energietransitie in onze stad stuit op een paradox: de energietransitie vergroot de ongelijkheid, maar de huishoudens met lagere inkomens zijn minder betrokken. Daardoor is hun toegang tot voordelen beperkt. De stroomvraag groeit en het elektriciteitsnet raakt steeds voller. Het optimaliseren van netgebruik vereist langdurige participatie van bewoners, vooral onder kwetsbare groepen. Daarom is er een initiatief waarbij wijkbewoners meedenken om het energiegebruik slimmer aan te pakken. Zo zorgen ze samen voor een duurzaam, eerlijk energienet zonder dure uitbreidingen. Dit plan integreert sociale, technische en organisatorische aspecten en betrekt inwoners bij co-creatie en een lokaal duurzaam energieplan. Als student werk je mee in deelprojecten hiervan in living labs, in co-creatie met de bewoners, zoals het visualiseren van energiekeuzes, manieren om gedragsverandering in energiegebruik voor elkaar te krijgen en data-analyses van een buurt met betrekking tot energie. Dit met het doel een duurzaam, innovatief en eerlijk, voor iedereen toegankelijk energienet!

Om zulke vraagstukken op te lossen hebben heel veel opleidingen een toegevoegde waarde. Denk aan bedrijfskundigen voor nieuwe businessmodellen, engineers en industrial designers voor de technologische ontwikkeling, juristen voor de spelregels, studenten (business) innovation die van innovatie hun beroep maken, industrieel ontwerpers die aantrekkelijke communicatiemiddelen ontwerpen en goed zijn in visualiseren, en  social workers en (toegepaste) psychologen om iedereen in de wijk te begrijpen en op de juiste manier te benaderen, ecologen die de natuur goed begrijpen en verhalenvertellers die inspireren.

Wil jij werken aan de toekomst van ons energiesysteem? Meld je dan aan!

In deze minor leer je bij te dragen aan de energietransitie verschillende perspectieven te integreren. Je leert dit door aan een vraagstuk te werken van en met stakeholders. Naast de technische (wat gaan we doen?) en economische (wie gaat dat betalen?) aspecten, heb je aandacht voor het draagvlak in de samenleving en het effect op de planeet. Daartoe plaats je het vraagstuk in – wat wordt genoemd- de socio-technische en planetaire context van de energietransitie.

Samen met studenten van andere opleidingen kom je tot interventies waarmee je stakeholders in beweging brengt. Dit is best complex met regelmatig onzekerheden, momenten van niet-weten en onverwachte wendingen. Het daarmee leren omgaan is onderdeel van het leerproces.  

In de minor werk je toe naar de volgende leeruitkomsten:

1. Je hebt inzicht in de socio-technische/planetaire context van energie-transities en kan meedenken over en bijdragen aan interventies voor duurzame energie-innovatie waarin de socio-technische en planetaire context is meegenomen.
2. Je bent je bewust van de complexiteit, onzekerheden en de verschillende waarden en belangen in de socio-technische en planetaire context van energietransitie en kan hiermee omgaan. Dit uit zich in toepassing van competenties zoals systeemdenken, toekomstdenken, waardedenken en strategiedenken.
3. Je geeft duidelijk aan welke bijdrage vanuit de eigen discipline is geleverd, hoe de student functioneert in interdisciplinaire samenwerking en laat zien zich bewust te zijn van waar nog in ontwikkeling nodig is.

Je brengt voldoende domeinspecifieke kennis, vaardigheden, houdingen en waarden uit de eigen opleiding mee en bent in staat deze toe te passen in de minor. Dit betekent dat je minimaal 100 studiepunten van jaar 1 en 2 van je bacheloropleiding hebt behaald.

Toegang

In de minor is ruimte voor 20 deelnemers. Wanneer er voldoende diversiteit van disciplines is onder de eerste 20 aanmeldingen, worden deze toegelaten. Is dit niet het geval dan zal er geselecteerd worden op basis van (in de eerste plaats) diversiteit van disciplines en vervolgens op moment van aanmelding. 

Bij 40 aanmeldingen wordt de inschrijving sowieso gesloten.

Het lees- en studiemateriaal zal worden aangereikt tijdens de studie. Dit zijn inleidende artikelen zijn zoals Energie in 2030 - Dwarse burgers en pijnlijke keuzes (Rathenau instituut, 2011), De energietransitie uitgelegd (De Boer, 2020) en praktische voorbeelden uit het boek Waar een wil is, is een (om)weg (Van Stokkom et al., 2022). Daarnaast verwijzen we naar inspirerende literatuur, zoals: Omarm de chaos (Rotmans, 2021) en En nu? De mens als bedreigde diersoort (Bransen, 2024).

De minor bestaat voor een groot deel uit het werken aan een vraagstuk in een interdisciplinair team. Jullie zijn als team zelf verantwoordelijk om te doen wat nodig is in het vraagstuk, rekening houdend met stakeholders en situationele omstandigheden. Contactmomenten worden zoveel mogelijk op twee dagen geconcentreerd geroosterd. Daarnaast wordt de begeleiding bij het werken aan het vraagstuk deels ook zelf in overleg gepland door het team en de begeleider.

Medestudenten en de opleiding moeten erop kunnen rekenen dat je van maandag t/m vrijdag in principe beschikbaar bent.

Werkvormen

Je werkt in een interdisciplinair team aan een echt vraagstuk gericht op de energietransitie.

Ter ondersteuning:

• neem je deel aan masterclasses voor de benodigde kennis en vaardigheden;
• worden jij en je team begeleid in het interdisciplinair werken aan het vraagstuk door een vaste begeleider;
• word je samen met medestudenten en individueel begeleid in het werken aan je professionele ontwikkeling;
• vorm je een peergroepje met medestudenten die werken aan een ander vraagstuk;
• neem je deel aan enkele bijeenkomsten waarin je ervaringen en inzichten uitwisselt met studenten van andere teams;
• neem je deel aan de kick-off van de minor.

Toetsen 

Aan het einde van de minor worden beoordeeld:

• het portfolio dat je tijdens het werken aan het vraagstuk vult met beroepsproducten, inhoudelijke onderbouwing, verantwoording van de gekozen aanpak en bewijs van impact bij stakeholders. Dit zijn team- en individuele producten;
• je individuele learner report over je professionele ontwikkeling.

Voor inhoudelijke informatie:
Linda Schijven: linda.schijven@han.nl

Inschrijven? Goed om te weten!
- Bij minoren die starten in september vindt, ná de inschrijfperiode in de maand maart, een loting plaats in april áls er op dat moment meer inschrijvingen zijn dan beschikbare plaatsen.
- Bij minoren die starten in februari vindt, ná de inschrijfperiode in de maand oktober, een loting plaats in november áls er op dat moment meer inschrijvingen zijn dan beschikbare plaatsen.

Bij de minoren waar nog plaats is, geldt daarna tot aan de sluiting van de inschrijfperiode:
zodra een minor vol is, wordt deze gesloten, vol = vol.

Daarnaast geldt dat als het aantal aanmeldingen na vier weken ruim onder de norm ligt; deze minor mogelijk wordt teruggetrokken. Dus heb je interesse, meld je direct aan.

Schrijf je op tijd in!

Let op: 
Voor HAN studenten geldt dat zij zich, in geval van uitloten of geen doorgang van de eerste keuze NA de periode van besluitvorming (deze duurt een volledige maand), kunnen herinschrijven. Dit kan alleen op de dan nog beschikbare minoren die plaatsen vrij hebben.

Ook dan geldt: zodra een minor vol is, wordt deze gesloten.

Een goed overzicht van de HAN minoren kun je vinden in de minoren app! De app is bereikbaar via: http://www.minoren-han.nl/