Een kritisch perspectief op wat wij eten

Ben je een voltijd student met een nieuwsgierige en onderzoekende houding, sta je open voor creatief denken? Ben je geïnteresseerd in de impact van voedsel op ons dagelijks leven?  Wil jij leren hoe je in woord en beeld met gebruik van theoretische inzichten over voedsel deze impact kan laten zien? Durf je buiten je eigen comfort zone te treden? Dan is deze minor geschikt voor jou.

                                  Excursie Rotterdam - foodwalk

Inhoud

Voedsel is een essentieel en vanzelfsprekend onderdeel van ons bestaan. Naast dat voedsel een van onze primaire levensbehoeftes is, verbindt voedsel mensen met elkaar en met de plaats waar ze wonen. De associaties die wij hebben met eten, zeggen iets over waar en hoe we nu leven, welke ontwikkelingen er hebben plaatsgevonden en hoe ons beeld over eten in de loop van de tijd is veranderd. Eten zegt iets over waar wij vandaan komen en wie wij zijn.

In deze minor nodigen we je uit om op reis te gaan, een food journey te ondernemen, en de relatie die wij met voedsel hebben te onderzoeken. We gaan langs verschillende plaatsen en leren over het lokale en geografische aspect van voedsel en de impact van voedsel en het voedselsysteem op de natuur, de cultuur en gebruiken van mensen. We leren over de reis van het voedsel als gevolg van kolonisatie, migratie, klimaatverandering en mondialisering. Gedurende deze reis ga je experimenteren met verhalen vertellen door middel van beeld.

De relatie tussen voedsel en plaats vormt de inhoudelijke leidraad van de minor. Dit thema bestudeer je door verhalen te verzamelen bij mensen, diverse bronnen te gebruiken waaronder (semi)wetenschappelijke literatuur, fotoseries en films. Voedsel is in deze minor de lens om sociaal-maatschappelijke vraagstukken (bijv. veranderende eetlandschap in grote steden, normatieve ideeën over gezond voedsel); ecologische vraagstukken (bijv. de invloed van onze voedselproductie op het klimaat, voortbestaan van visserijen); en politieke vraagstukken (bijv. de ethische kanten van onze voedselproductie, het recht op voedsel) te onderzoeken.

Kortom, je onderzoekt de relatie tussen voedsel en plaats vanuit een gekozen geografisch perspectief. 

                                                             Impressie expositie

In de minor werk je aan twee opdrachten:

1. Het visueel essay. In een ateliersetting leer je om met behulp van foto’s en tekst zelf een verhaal te vertellen. Je leert over de kracht van beeldtaal en verhalen vertellen om het verhaal over voedsel, plaats en de betrokkenen te vertellen.
2. De story map. Via het maken van een eigen story map reflecteer je op de rol van voedsel en plaats in ons leven. Dit doe je aan de hand van een inhoudelijke reflectie uit de aangeboden literatuur, waarin aandacht is voor de verschillende aspecten van voedsel en plaats op micro, meso- en macro niveau. 

Waar worden Chinees- Nederlandse kookrituelen overgedragen? Waarom zijn topchefs op televisie bijna altijd mannen? Hoe verantwoord is de weg die ons eten aflegt? Zijn duurzame voedseltuinen de toekomst? Welke beelden over gezond eten worden op sociale media getoond? Als er genoeg voedsel in Nederland is, waarom zijn er dan voedselbanken? Welke verhalen vertellen kookboeken over migranten? Waarom hebben zoveel Nederlanders een volkstuin? Hoe zit het met de voedselindustrie in Nederland? Dit zijn mogelijke vragen die je kan verkennen in de minor.

Je verdiept je kennis en vaardigheden in de minor via excursies, gastsprekers, zelfonderzoek, mini-onderzoeken, het verzamelen van beeldmateriaal, het analyseren van food blogs, het schrijven van korte verhalen, storytelling via recepten uit de tijd van jouw grootouders en het bestuderen van (semi-)wetenschappelijke literatuur.

Thema's
De minor bestaat uit twee lijnen: 

• Voedsel en plaats: van productie tot consumptie. Denk hierbij aan thema’s als food justice, voedsel en macht, gender en normativiteit in relatie tot voedsel, postkolonialisme en voedsel. 
• Verhalen vertellen als middel om visueel onderzoek te doen. Je verdiept je in visuele middelen (zoals autonome kunst, fotografie, illustraties, film), gedichten, kookboeken, teksten, liedjes om verdieping te geven aan het thema van de minor. 

Extra kosten 
Ongeveer 100 euro voor excursies en materiaal. 

                           Excursie Utrecht - Stadsjochies

• Je bent je bewust geworden van de plaatsgebondenheid van voedsel. 
• Je hebt begrip van complexe samenlevingsvraagstukken in relatie tot voedsel en plaats. 
• Je hebt begrip van geografische theorieën in relatie tot voedsel en plaats en je kunt deze toepassen. 
• Je kan co-creatief en onderzoekend met mensen in de praktijk aan de slag gaan om een kritisch perspectief te ontwikkelen over voedsel en een specifieke plaats. 
• Je bent in staat om het verhaal over een specifieke plek, de mensen en voedsel in woord en beeld te vertellen. 

De voertaal van de minor is Nederlands. Een groot deel van de gebruikte literatuur is Engelstalig en ook gastlessen zijn gedeeltelijk in het Engels.
Stage- of werkplek is geen vereiste.
Je zit in de eindfase van jouw bacheloropleiding (derde of vierde studiejaar).
Een programma op maat is niet mogelijk.

• Joassart-Marcelli, P. (2022). Food Geographies: Social, Political, and Ecological connections. Lanham: Rowan & Littefield Publishers. 
• De Jong, J., Smit, L., Van den Broek, J. en Koetsenruijter, W. (2019). Beeldtaal. Perspectieven voor makers en gebruikers. Amsterdam: Boom Uitgevers Amsterdam. 
• Diverse artikelen, documentaires en podcast bij de thema’s van de bijeenkomsten. 

De minordagen zijn dinsdag en vrijdag. De overige dagen van de week vul je zelf in, maar wij raden je aan om regelmatig andere studenten of professionals op te zoeken bij het uitvoeren van je project en onderzoek. 

Een programma op maat is niet mogelijk. 

De les- en toetsroosters worden, met uitzondering van de eerste onderwijsperiode van het studiejaar (start september), altijd vier weken voor de start van iedere onderwijsperiode op Mijn Rooster geplaatst. Het rooster voor de eerste onderwijsperiode van het studiejaar is drie weken voor de start vindbaar op de site. Op Mijn Rooster is altijd het meest actuele rooster zichtbaar.

Op de HU mag voltijdonderwijs geroosterd worden tussen 08.30 en 19.00 uur.

De leeruitkomsten worden getoetst door middel van een visueel essay en een story map:

• Story map over jouw food journey (individuele kritische analyse).
• Visueel essay over eten en plaats (in duo’s). Het visueel essay bestaat uit een serie foto’s en teksten, die het verhaal vertellen van mensen en voedsel op een bepaalde plek. Daarnaast maak je het onderzoek- en maakproces dat hieraan voorafging inzichtelijk en reflecteer je hierop.
• De verschillende essays worden in een gezamenlijke door studenten georganiseerde expositie aan het einde van periode B aan verschillende betrokkenen, familie en vrienden gepresenteerd.

Ondertekende leerovereenkomsten kunnen tot en met 4 juli 2025 worden geüpload in Osiris Aanmelding, zie de instructie op de leerovereenkomst of check onze site. Leerovereenkomsten die ná 4 juli worden ontvangen, zullen niet in behandeling worden genomen.

Let op: Leerovereenkomsten worden in behandeling genomen op volgorde van binnenkomst in Osiris Aanmelding (first come, first serve). Een ingediende leerovereenkomst geeft pas recht op een plek binnen een minor als er sprake is van het volgende:
* de minor is nog niet vol: elke minor heeft een maximum aantal plekken per periode;
* de student heeft de leerovereenkomst compleet ingediend (inclusief eigen gegevens en handtekening en stempel eigen examencommissie);
* HU heeft de leerovereenkomst ondertekend en gestempeld.