Duurzaamheidseducatie
De huidige en toekomstige generatie zal in staat moeten zijn het hoofd te bieden aan vele grote uitdagingen zoals een veranderend klimaat, verspilling van grondstoffen, een afnemende biodiversiteit maar ook armoede, honger en toenemende aantallen vluchtelingen. Veel van deze uitdagingen zijn terug te brengen tot vraagstukken rondom duurzaamheid (zie ook de sustainable development goals van Unesco). In een duurzame wereld zijn mens, milieu en economie (people, planet and
profit) met elkaar in evenwicht zodat we de aarde niet uitputten. Duurzaamheid gaat over zorg voor de toekomst en zorg voor andere mensen, andere soorten en andere plaatsen. Het gaat om de vraag hoe mensen meer in evenwicht met hun omgeving kunnen leven. Het thema duurzaamheid is daarmee overal, of het nou gaat om je eigen leefomgeving, Nederland of de aarde. Het staat in het middelpunt van de maatschappelijke belangstelling (zie bijvoorbeeld de grote aandacht in de media zoals
Netflix, NPO en Tegenlicht) en tegelijkertijd is duurzaamheid voor veel mensen een ongrijpbaar begrip.
Ontwikkelt het huidige onderwijs wel het vermogen dat leerlingen nodig hebben om ook straks nog een goed leven te kunnen leiden binnen de ecologische grenzen die de aarde ons stelt? Hoe creëren we een school en een schoolomgeving waarin duurzaamheid een weloverwogen plek in het curriculum krijgt? Op veel scholen zijn er initiatieven om iets aan duurzaamheid te doen. Maar hoe pak je dat aan en om welke vakken gaat het dan?
In deze minor word je je bewust van het duurzaamheidsaspect dat aan bijna alle dagelijkse activiteiten kleeft. Voor veel leerlingen maar ook docenten zijn de meeste handelingen in het dagelijks leven een vanzelfsprekend automatisme. Productie en consumptie leiden tot milieueffecten op onverwachte plekken en diezelfde productie en consumptie vinden plaats in een
economisch systeem waarin ‘winst’ vaak een beperkte betekenis heeft. En consumptiegedrag van burgers wordt gestuurd door persoonlijke voorkeuren waarop psychologische en sociologische processen van invloed zijn. Dit maakt duidelijk dat duurzaamheid bij uitstek multidisciplinair is. Al doende ontwikkel je tijdens deze minor een visie op duurzaamheidseducatie
en de wijze waarop dit thema het beste aan bod kan komen in het onderwijs.
Kennis over en inzicht in duurzaamheid en maatschappelijke transities is voor de burger van de toekomst noodzakelijk. Maar het gaat om veel meer dan kennis en inzicht. Bewustwording van iemands eigen (duurzame) rol en het realiseren welke waarden als uitgangspunt dienen voor persoonlijke keuzes, vragen om een specifieke didactiek. Docenten staan voor de grote
uitdaging om bij te dragen aan de ontwikkeling van burgers van de toekomst die gemotiveerd en in staat zijn om bij politieke keuzes en gedragskeuzes duurzaamheidsmotieven mee te laten wegen. Deze minor stelt je in staat om die uitdaging vorm te geven op school.
Leerdoelen
Algemene leerdoelen
1. Je leert en ervaart hoe duurzaamheid in het dagelijks leven en de eigen omgeving een rol speelt.
2. Je leert duurzaamheid multidisciplinair te benaderen en problemen te analyseren en op te lossen volgens de benadering van systeemdenken.
3. Je leert hoe de school en de omgeving in samenhang kunnen werken aan bewustwording en waardenontwikkeling bij leerlingen.
4. Je leert hoe je duurzaamheidseducatie kunt vormgeven door het vanuit verschillende vakken te benaderen.
5. Je ontwikkelt een visie op duurzaamheidseducatie binnen en buiten de school.
Ingangseisen
Zowel voltijd- en deeltijdstudenten kunnen deelnemen aan de minor mits zij beschikbaar zijn tijdens de contacturen. Bij de minor dient men uit te gaan van 40 uur studiebelasting uren per week.
Ook als je niet studeert aan de HVA is het mogelijk de minor te volgen, mits de keuze duidelijk te verantwoorden is en er een heldere koppeling gemaakt kan worden met de eigen opleiding.
Literatuur
Onder voorbehoud:
De Wolf, M., Smit, E. & Hurkxkens, P. (2018). Lesgeven over Duurzame ontwikkeling. Didactische handreiking. Apeldoorn:
Garant-uitgevers.
Rotmans, J. (2023). De Perfecte Storm. Uitgeverij De Geus.
Rooster
De colleges vinden plaats op de donderdag, alsmede een paar excursies.
De roostering is onder voorbehoud, je kunt er geen rechten aan ontlenen.
Toetsing
Herkansingen vinden plaats aan het einde van de minorperiode.
Aanvullende informatie
Vragen over de minor?
Contacteer Darina Huinck via d.huinck@hva.nl
Vragen over de Kies op Maat-procedure?
Contacteer Lia Stip via minoren-foo@hva.nl
Aanmeldingen worden op volgorde van binnenkomst ondertekende leerovereenkomsten in behandeling genomen.