Update: Voor de periode 1 sep 2024 t/m 31 jan 2024 zijn de inschrijvingen gevuld. Voor de periode 2 feb 2025 t/m 31 aug 2025 zijn nog 5 plekken beschikbaar.

Palliatieve zorg is zorg die de kwaliteit van het leven verbetert van zorgvragers en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening of kwetsbaarheid, door het voorkomen en verlichten van lijden, door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van problemen van fysieke, psychische, sociale en spirituele aard. Gedurende het beloop van de ziekte of kwetsbaarheid heeft palliatieve zorg oog voor het behoud van autonomie, toegang tot informatie en keuzemogelijkheden (IKNL/Palliactief, 2017).

In Nederland wordt palliatieve zorg primair als generalistische zorg gezien. Dit houdt in dat alle zorgverleners in staat worden geacht palliatieve zorg te bieden aan zorgvragers en hun naasten, zo nodig met ondersteuning van in palliatieve zorg gespecialiseerde zorgverleners. Deze uitspraak heeft mede geleid tot een verdeling tussen generalist, specialist en expert (IKNL/Palliactief, 2017). Zorgvragers kunnen palliatieve zorg ontvangen in diverse contexten: thuis, in een hospice, verpleeghuis, verzorgingshuis, instelling, of een ziekenhuis (O²PZ, 2020). Generalistische zorgverleners en waar nodig specialistische zorgverleners en vrijwilligers werken samen in een interdisciplinair zorgteam, in nauwe samenwerking met de zorgvrager en diens naasten. Zij stemmen de zorg af op de doelen, waarden, wensen en behoeften van de zorgvrager en diens naasten (IKNL/Palliactief, 2017).

Binnen Hogeschool Viaa wordt de minor palliatieve zorg aangeboden voor hbo-v en social work studenten die zich verder willen ontwikkelen tot aandachtsvelder of aandachtsfunctionaris palliatieve zorg (Zitvast, 2020). Onderzoek heeft uitgewezen dat de inzet van aandachtsvelders palliatieve zorg in het ziekenhuis tot aantoonbare verbeteringen in de zorg voor stervenden leidt (Witkamp et al., 2017).

De student:

1. Verwoordt een eigen visie op palliatieve zorg en de eigen rol als aandachtsvelder/-functionaris hierin, met als doel om de kwaliteit van de palliatieve zorg voor zorgvragers met een levensbedreigende aandoening en hun naasten te bevorderen en waar nodig te verbeteren;
2. Verkent de rol en taken van een aandachtsvelder/-functionaris palliatieve zorg door het inzetten van onderzoekend vermogen;
3. Bevordert gevraagd en ongevraagd, op formele en informele wijze, de kennisontwikkeling en deskundigheid van collega’s wat betreft palliatieve zorg, door voortdurend kennis te delen en, waar mogelijk, in praktijkgericht onderzoek in de palliatieve zorg te participeren;
4. Signaleert en prioriteert samen met betrokkenen - waaronder zorgvragers, naasten, generalistische zorgverleners en waar nodig specialistische zorgverleners en vrijwilligers - verbeterpunten in de palliatieve zorg en formuleert oplossingsrichtingen om deze punten aan te pakken;
5. Ontplooit samen met betrokkenen mogelijkheden in de praktijk om de kwaliteit van de palliatieve zorg voor zorgvragers en hun naasten te verbeteren;
6. Bevordert de aandacht voor de spirituele dimensie van palliatieve zorg, waar nodig, bijvoorbeeld door voor palliatieve zorg geschikte hulpmiddelen en methodieken in te zetten;
7. Meet en screent de palliatieve zorgverlening op het individuele niveau van zorgvrager, naaste, zorgverlener en vrijwilliger, op teamniveau en op organisatieniveau om de kwaliteit van de palliatieve zorg te verbeteren en te borgen;
8. Levert een bijdrage aan kwaliteitssystemen binnen de organisatie en is betrokken bij het lokaal toepasbaar maken en uitvoeren van standaarden, richtlijnen, protocollen en zorgtechnologie, signaleert het ontbreken en draagt bij aan de ontwikkeling hiervan binnen de palliatieve zorg;
9. Werkt zowel binnen als buiten de eigen organisatie samen met andere beroepsbeoefenaren of instanties en levert proactief een bijdrage aan de kwaliteit en continuïteit van palliatieve zorg;
10. Past kennis over interdisciplinaire/interprofessionele samenwerking in de palliatieve zorg toe in de praktijk en bevordert deze samenwerking, waar nodig.
11. Verkent het landschap van de palliatieve zorg door het inzetten van onderzoekend vermogen en betrekt collega's hierbij;
12. Toont persoonlijk en vakinhoudelijk leiderschap in de palliatieve zorg en heeft daarin een voorbeeldfunctie op basis van deskundigheid, motivatie en overtuigingskracht;
13. Monitort de eigen ontwikkeling tot aandachtsvelder/-functionaris palliatieve zorg en reflecteert daarop door middel van een persoonlijk ontwikkelingsplan en intervisie;
14. Draagt actief bij aan de positionering en profilering van de aandachtsvelder/-functionaris palliatieve zorg binnen het eigen vakgebied en de eigen organisatie.

Deeltijdstudenten (ook deeltijd-duaal)

De minor Palliatieve zorg is toegankelijk voor deeltijdstudenten hbo-v en social work, na een afgeronde propedeuse. Voorwaarde voor deelname aan de minor is dat je een werkplek hebt.

Voltijdstudenten (ook voltijd-duaal)
Bij voltijd-duale studenten betreft de praktijkplek de eigen werkplek

De minor Palliatieve zorg is toegankelijk voor voltijdstudenten hbo-v en social work, na een afgeronde propedeuse. In de minor vinden wij het belangrijk dat studenten datgene wat zij tijdens de lesdag (= woensdag) leren, direct kunnen toepassen in de praktijk. Daarom vragen we je op zoek te gaan naar een praktijkplek voor twee dagen per week (minimaal 16 uren), gedurende 16 lesweken van de minor. De praktijkplek betreft geen stage, maar vrijwilligerswerk. In totaal verricht je minimaal 256 uren vrijwilligerswerk in de palliatieve zorg. Je mag de uren invullen op een manier die voor jou en de organisatie passend is.

Onze ervaring is dat de meeste voltijdstudenten een praktijkplek vinden bij een hospice, een verpleeghuis, de thuiszorg of een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Je mag een praktijkplek zoeken bij een zorginstelling waar je al eerder stage hebt gelopen of waar je een bijbaan hebt, mits je daar met palliatieve zorg bezig kunt zijn. Je mag meelopen in de zorg, als dit bijdraagt aan het samen verbeteren van de palliatieve zorg, bijvoorbeeld om gesprekken met cliënten en hun naasten mogelijk te maken. Zorg ervoor dat je niet als een reguliere stagiaire wordt ingezet.

Studenten werken gedurende de minor aan een gezamenlijk onderzoeksartikel, een individueel reflectieverslag en een eigen portfolio. Deze eindproducten worden nagekeken en beoordeeld door docenten van de minor Palliatieve zorg. Begeleiders zijn niet betrokken bij de eindbeoordeling. Wel bieden zij begeleiding op de praktijkplek.

De praktijkplek dient geregeld te zijn uiterlijk in de week voordat de minor begint. Je dient de minorcoördinator hiervan op de hoogte te stellen (c.roorda@viaa.nl). Zonder praktijkplek kun je niet deelnemen aan het onderwijs van deze minor.

Verplichte en aanbevolen literatuur

Voor de literatuurlijst kun je contact opnemen met de coördinator van de minor Palliatieve zorg (c.roorda@viaa.nl).

Het onderwijs van de minor Palliatieve zorg vindt plaats op de woensdag en bestaat uit (gast)colleges en groepsonderwijs. De bijeenkomsten van het groepsonderwijs betreffen: Persoonlijke ontwikkeling, Palliatief redeneren, Onderzoekend vermogen, Gespreksvoering, en Zorg voor Zingeving. Je dient de woensdag hiervoor vrij te houden. Het rooster wordt t.z.t bekendgemaakt.

De eindproducten van de minor Palliatieve zorg betreffen een gezamenlijk onderzoeksartikel, een individueel reflectieverslag en een eigen portfolio.

Onderzoeksartikel, inclusief zoekplan en posterpresentatie

In een interdisciplinaire groep van maximaal 3 studenten ga je aan de slag met een verbeterproject over een onderwerp uit de palliatieve zorg. Het verbeterproject bestaat uit een literatuurdeel en een praktijkdeel. Voor het praktijkdeel maak je gebruik van het verbetermodel van Nolan (Langley et al., 2009; Zorg voor Beter, 2016), waarbij je betrokkenen actief betrekt. De resultaten van het literatuurdeel en het praktijkdeel verwerken jullie in een gezamenlijk onderzoeksartikel en een gezamenlijke posterpresentatie voor het symposium van de minoren.

Reflectieverslag

In het individuele reflectieverslag beschrijf je wie of wat jou heeft geraakt in de palliatieve zorg. Je beschrijft een gouden moment in de palliatieve zorg en hoe je voor jezelf hebt gezorgd tijdens moeilijke of confronterende momenten. Je reflecteert op de intervisiebijeenkomsten, aan de hand van jouw uitwerkingen. Daarnaast reflecteer je op persoonlijke leerdoelen, inclusief een leerdoel in de rol van aandachtsvelder/-functionaris palliatieve zorg. Je formuleert nieuwe leerdoelen voor het vervolg. In dit reflectieverslag verwoordt je een eigen visie op palliatieve zorg, en de rol van de aandachtsvelder/-functionaris hierin. Tenslotte reflecteer je op eigen leiderschap, zeggenschap, positionering en profilering in de palliatieve zorg.

Portfolio

Uitwerkingen van colleges, de onderwijsgroep Palliatief Redeneren, de lessen Sociaal-Relationele Vaardigheden, de training Palliatieve Sedatie en jouw zelfstudie over het landschap van de palliatieve zorg plaats je in je eigen portfolio. Maak van het portfolio een persoonlijk naslagwerk dat jij - na afronding van de minor Palliatieve zorg - kunt blijven gebruiken.

Voor meer informatie kun je contact opnemen met de coördinator van de minor Palliatieve zorg (c.roorda@viaa.nl).